حج، میعاد در سرزمین موعود و تربت برگزیده ی خداست و حاجی، زائر دیارِ یار و حریمِ حرم دوست است.
مکه و مدینه، تاریخ مجسم مکتب است. هر گوشه ی این دیار، هر سنگ این بیت، هر رواق این حرم، و هر شبستان این حریم، خاطره انگیز است و سرگذشت ها و ماجراها و درس ها و عبرت ها دارد.
«منا»، خاطره قربانی کردن ابراهیم، اسماعیل را، به ذهن می آورد. و «عرفات»، صحنه شورانگیز مناجات عاشقانه ی حسین(علیه السلام) را با خداوند، در دامنه ی کوه رحمت… «جبل الرحمه».
حج، گشودن بند «عادت» از پای «روز مرّگی» و چشیدن آب یقین از چشمه ی حیات و پرواز به کویی است که دل ها به عشق آن می تپد.
حج، سفری است به سوی نبض ایمان و مهد قرآن و مهبط وحی و جلوه گاه عشق و عرفان.
مکه، سرزمین برگزیده ی خدا و کانون معنویت و توحید و خاستگاه اسلام است و زیارت این دیار، قدم نهادن در وادی محبوب خدا و پاسخگویی به دعوتنامه ی عام چند هزار ساله ی ابراهیم خلیل است.
حج، حضور در میقات ربّ و شرکت در ضیافه الله است.

جواد محدثی، قطعات، ص57